Jan van Goyen, Gezicht op Rhenen, 1649: 13 november 2021 t/m 30 december 2022
Rhenen was een lieveling van de grote schilders van de zeventiende eeuw. Vooral van Jan van Goyen. Vanaf 13 november toont Stadsmuseum Rhenen een schilderij van Jan van Goyen aan het publiek: ‘Gezicht op Rhenen vanuit het zuidwesten’ uit 1649. We wijden er een prachtige presentatie aan, met een subtiel landschap van geluiden én een film. Het panorama komt uit een Berlijnse privé-collectie, en is eindelijk weer in Nederland. We mogen het topstuk lenen tot en met 30 december 2022.
We willen ‘Gezicht op Rhenen’ gaan verwerven! Helpt u mee? Kijk voor alle informatie op de pagina donaties.
Jan van Goyen, die in één een adem genoemd wordt met meesters als Rembrandt, Aelbert Cuyp en Salomon van Ruisdael, laat Rhenen in volle glorie zien. Van over de Rijn kijk je naar de stad – stuwwal, stadsmuren, molens, torens, Koningshuis en Cunerakerk – tot voorbij de Grebbeberg. Van Goyen is ook een meester in details. Kijken is een feest voor het oog.
Jan van Goyen, Gezicht op Rhenen vanaf het zuidwesten, 1649. Olieverf op paneel. Afmeting: 67 x 98,5 cm, gesigneerd, bruikleen privé collectie Berlijn. Foto: Tom Haartsen, Ouderkerk aan de Amstel.
Blikvanger. Rhenen geldt als een lieveling van Nederlandse topschilders uit de zeventiende eeuw. Rhenen was de eerste blikvanger op de reizen die kunstenaars maakten langs de Rijn. Op zoek naar inspiratie verlieten ze de steden waar ze hun atelier hadden, zoals Leiden, Amsterdam, Den Haag en Dordrecht. Rhenen viel bijzonder in de smaak. Het ommuurde middeleeuwse stadje lag dromerig tegen een heuvelrug en pal aan de rivier. Een beetje buitenland in Nederland. En uiterst pittoresk met zijn toren van de Cunerakerk en het imposante Koningshuis!
Voor de gezichten op Rhenen van de grote meesters moet je nu in de grote musea of in het buitenland zijn. Maar dit bruikleen verandert de zaak. Maike Woldring, directeur van Stadsmuseum Rhenen: ‘Regelmatig krijgen we mails van Nederlanders die in Toronto, Dublin of Parijs een 17de-eeuws gezicht op Rhenen in een museum hebben zien hangen. Maar hier in Rhenen ontbreekt zo’n topstuk. Terwijl het óns gouden verhaal is.
Jan van Goyen, Gezicht op Rhenen vanaf het zuidwesten, 1649. Detail: Rhenen met de westelijke stadsmuur – tegen de helling van de Heuvelrug – en het Koningshuis.
Gewild. Landschappen, rivier- en stadsgezichten waren erg gewild bij de gegoede burgerij in de 17de-eeuw. Jan van Goyen (Leiden 1596 – Den Haag 1656) schilderde tussen 1636 en 1655 ten minste 28 gezichten van de stad aan de Nederrijn. Rhenen behoorde tot zijn favorieten, aldus Dr. Hans-Ulrich Beck, schrijver van dé oeuvre-catalogus van Jan van Goyen. Met zijn schilderijen stimuleerde hij Cuyp, Van Ruisdael en Rembrandt om ook werk te maken van Rhenen. Rhenen deed het goed op de markt, en Van Goyen speelde hier met overgave op in. Dordrecht, Arnhem en Nijmegen waren zijn andere lievelingen.
Icoon. Het schilderij is een icoon van en voor Rhenen en heeft de potentie om veel bezoekers te trekken, zowel inwoners van Rhenen en de regio als toeristen. Het werk staat voor een belangrijke episode in de Nederlandse schilderkunst, waarin Rhenen een mooie rol speelt. Bij het grote publiek is dit minder bekend. Het schilderij is een ideaal converstatiestuk: je kunt enorm veel vertellen over Rhenen. Over de monumenten – ook die verdwenen zijn, over de rivier en transport, het landschap, het leven in de stad, de politieke gebeurtenissen – zoals de Tachtigjarige Oorlog.
De bruikleengever wenst anoniem te blijven. Deze gunt het jonge Stadsmuseum Rhenen dat het zijn vleugels kan uitslaan, en een steeds groter publiek van inwoners van Rhenen en de regio en toeristen trekt.
Jan van Goyen, Gezicht op Rhenen vanaf het zuidwesten, 1649. Detail: het volbeladen pontje maakt de oversteek naar Rhenen. Rechts boven de Grebbeberg, links boven de Rijnpoort, de zuidelijke stadspoort.
Nieuw in de winkel: exclusieve Van Goyen-artikelen: prachtige gevouwen kaarten van ‘Gezicht op Rhenen’ en van mooie details. Voor al uw mooie wensen. Maar ook koelkastmagneten en wijnen met speciaal Van Goyen-etiket: Chardonnay (wit), Merlot Carbernet (rood) en een feestelijke Prosecco.
Op 13 november 2021 startten wij de campagne ‘Gun Rhenen een groots gezicht’. Bedoeld om Jan van Goyens ‘Gezicht op Rhenen’ uit 1649 te verwerven.
Klik hier door voor onze donatie pagina.
Stadsmuseum Rhenen 