Nu: Jong en Bevrijd. Ooggetuigen van W.O. II vertellen – 14 Opmerkelijke vrouwen van Rhenen – Oorlog in de Provincie – de Utrechtse 50 foto’s
Oorlog in de Provincie – de Utrechtse 50 foto’s: 18 juli tot en met 19 september 2020
Kinderen in mooie kleding op het puin van hun huis. Schaatsende soldaten. Joelende meiden bij de bevrijding. NSB’ers die beschimpt worden. Bruiloften. Uitgeputte vluchtelingen. Het is slechts een greep uit de indrukwekkende beelden die bezoekers wachten in de expositie Oorlog in de provincie – de Utrechtse 50 foto’s. Deze is van 18 juli tot en met 19 september te zien in Stadsmuseum Rhenen. De wanden van de Trouwzaal hangen van boven tot beneden vol met foto’s.
De expositie is onderdeel van het landelijke project ‘75 Jaar Vrijheid. De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s’. Publiek doordringen van de betekenis van 75 jaar Vrijheid, is het doel. Foto’s zijn bij uitstek in staat herinneringen te bewaren, op te roepen en te delen. Daarom is men in elke provincie op zoek gegaan naar de vijftig meest aansprekende foto’s van de Tweede Wereldoorlog; in beeldbanken, bij historische kringen, musea, archieven en bij het publiek.
Veerkracht en hoop
Beelden van historische momenten wisselen zich af met episodes uit het leven van alledag. Zo zijn er foto’s van de mobilisatie, van Kamp Amersfoort, de aftocht van het Duitse leger uit Woudenberg, en van de slag om de Grebbeberg. Maar ook ziet men familiefoto’s en kiekjes van soldaten met kinderen.
Het leven in de stad Rhenen is ruim vertegenwoordigd. De stad lag in puin, na de Duitse aanval van 10 mei 1940. Beroemd is de foto van de Rhenense meisjes met een kinderwagen, een beeld van Cas Oorthuys. Lag er een baby in? Of brokken steen – en hielpen ze mee ze puin te ruimen, zoals zoveel burgers deden? Niemand weet het precies. De foto van Cas Oorthuys was ingebracht door de Utrechtse Commissaris van de Koning, Hans Oosters, die de Utrechtse werkgroep leidde om foto’s te verzamelen. ’Deze foto illustreert voor mij de waanzin van oorlog, en biedt tegelijk een boodschap van veerkracht en hoop. Een zomerse dag, de stad lag aan puin, het leven ging door’.
In de provincie Utrecht waren de volgende organisaties actief: de Universiteit Utrecht, Landschap Erfgoed Utrecht, het Centraal Museum, Het Utrechts Archief, Amersfoort in C, Archief Eemland, Het Spoorwegmuseum, FOTODOK, het Nationaal Militair Museum, het NIOD instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies en RTV Utrecht.
Boekje, toegang en expo ‘Jong en Bevrijd’
De bezoeker betaalt € 3,50 voor bezoek aan de expo in de Trouwzaal, en krijgt hiervoor een boekje met alle foto’s. Met een normaal museumticket /Museumkaart dan kan men het hele museum bezoeken. Daar is tot en met 1 september nog de expositie ‘Jong en Bevrijd. Ooggetuigen van W.O. II’. Tien verhalen van mensen (ook uit Rhenen) over hoe ze de oorlog en bevrijding als kind hebben ervaren.
—-
Jong en Bevrijd. Ooggetuigen van W.O. II vertellen: t/m 1 september 2020
Hoe was het om jong te zijn in de oorlog? En om de bevrijding mee te maken, in 1945? In deze presentatie vertellen ooggetuigen over die tijd van toen. Over de onvrijheid die de oorlog meebracht, de angst, maar ook het gevoel van avontuur. Over het gemis van familieleden en gewetensvragen: wie was ‘goed’, wie ‘slecht’?
Via een audio-guide hoort u het verhaal van mannen en vrouwen die in de provincie Utrecht wonen of hebben gewoond. Van hen komen er vier uit de gemeente Rhenen: Willem van Ommeren, Teun Jordaan en de zussen Ardie en Juul van der Horst.
Hun indringende foto’s vindt u aan de wand. Bij deze presentatie horen een korte documentaire en een boekje met alle interviews en foto’s in de museumwinkel.Het boekje is voor € 4,50 verkrijgbaar bij de musea, bij The Read Shop Nieskens in Driebergen en Wijk bij Duurstede, bij boekhandel Pettinga in Wijk bij Duurstede, bij Boekhandel Van Kooten in Veenendaal en bij de Brunawinkels in Woerden en Rhenen.
De expositie is tot stand gekomen samen met het Regionaal Archief Zuid-Utrecht en Stadsmuseum Woerden, en is een initiatief van Jos Meijs en fotograaf Winfried Leeman. In het Stadsmuseum Woerden is de expo met documentaire te zien van 21 maart tot en met 7 juni 2020. Daar voert de route langs circa 20 portretten. Die staan alle in het boekje.
De online-expositie bestaat uit portretfoto’s, luisterfragmenten, teksten en een korte documentaire. Samen brengen ze de indrukwekkende verhalen van de ooggetuigen tot leven. De luisterverhalen zijn ingesproken door jongeren van een vergelijkbare leeftijd als die van de ooggetuigen rond de bevrijding. De teksten zijn te lezen in het Nederlands en Engels.
Thuisbezoekers kunnen de online expositie vinden op de website van het Regionaal Archief Zuid-Utrecht (RAZU):https://www.razu.nl/Jongenbevrijd
Speciaal voor het basis- en middelbaar onderwijs is er bijbehorend lesmateriaal ontwikkeld, dat geheel online te gebruiken is door docenten en leerlingen.
——————————————–
14 Opmerkelijke Vrouwen van Rhenen: t/m 1 september 2020
In deze expositie draait alles om 14 vrouwen uit de geschiedenis van Rhenen. Vrouwen die het licht hebben gevangen, of juist de schijnwerpers verdienen. U ontmoet de heilige Cunera, de stoere 17de-eeuwse veervrouw Gartje Goossen en domineesvrouw Aagje van Campen. Maar ook Duveke, de minnares van de koning van Denemarken en tante Loes: de warmhartige en kleurrijke horecavrouw van restaurant De Stichtse Oever. Wat had zij met Hollywood-ster Clark Gable van doen?
Hun kleurrijke verhaal – en dat van tal van andere vrouwen – komt extra tot leven met objecten uit de museumdepots – van rouwmuts tot correspondentie en schilderijen. Maar ook doken we in archieven en kregen we bijzondere bruiklenen. Ooit een schimplied gehoord, dat een Rhenense vrouw naar de rechter deed stappen? U hoort het. Museumbezoekers worden ook uitgenodigd om hun Opmerkelijke Vrouw van Rhenen in te brengen. De expositie is bedoeld voor vrouwen én voor mannen, en ook aan kinderen is gedacht.
———————–
Een jachttafereel van de Winterkoning uit het Zomerpaleis?
Het Stadsmuseum Rhenen is sinds 20 juni 2019 een intrigerende bruikleen rijker. Een immens jachttafereel, dat jarenlang hing in Huis De Tangh in Rhenen, vindt u nu in onze Trouwzaal. In de familie van de bruikleengever gaat het verhaal dat het 17de-eeuwse paneel afkomstig is uit het beroemde Zomerpaleis van Frederik van de Palts (1596 -1632). Bekend als de Winterkoning.
Is dat echt zo? Rhenen zou dan een nieuwe tastbare herinnering hebben aan deze Boheemse koning in ballingschap, die zijn toevlucht zocht in Rhenen. Daar was het ook goed jagen voor hem en zijn vriendenkring!
We weten het nodige over het schilderij, maar er zijn heel wat lacunes. Helpt u ons informatie te verzamelen? In de Trouwzaal kunt u uw suggesties met ons en andere bezoekers delen. Het werk is voor 5 jaar in bruikleen gegeven.
